W związku z rosnącą liczbą pracowników zagranicznych oraz potrzebą uregulowania rynku pracy, Polska 1 czerwca 2025 roku oficjalnie wprowadziła nowe zasady zatrudniania obywateli innych krajów. Zmiany stanowią element zaktualizowanej polityki migracyjnej, której celem jest ochrona praw pracowniczych, walka z „szarą strefą” i uporządkowanie migracji zarobkowej.
1. Obowiązkowe zawieranie umowy o pracę (Umowa o Pracę)
Od teraz cudzoziemcy mogą być zatrudniani wyłącznie na podstawie umowy o pracę. Popularne dotąd formy umów cywilnoprawnych — Umowa zlecenie oraz Umowa o dzieło — nie są już podstawą do uzyskania zezwolenia na pracę.
Cel zmiany:
- ochrona praw socjalnych pracowników;
- zapewnienie ubezpieczenia zdrowotnego, składek emerytalnych i stabilnych warunków pracy;
- minimalizacja przypadków „wyzysku pracowniczego”.
Uwaga: Naruszenie tej zasady równa się nielegalnemu zatrudnieniu i skutkuje odpowiedzialnością karną pracodawcy.
2. Pełna cyfryzacja procesu – platforma MOS
Wszystkie wnioski o zezwolenie na pracę lub kartę pobytu składane są wyłącznie online przez rządową platformę MOS (Migrant Online System).
Nowe funkcje platformy:
- śledzenie statusu wniosku;
- elektroniczne przesyłanie zeskanowanych dokumentów;
- automatyczne powiadomienia o błędach lub brakach;
- skrócenie terminu rozpatrzenia do 15 dni roboczych (wcześniej – nawet 60 dni).
Cyfryzacja ogranicza biurokrację, zwiększa przejrzystość i minimalizuje ryzyko korupcji.
3. Likwidacja testu rynku pracy
Jedna z kluczowych zmian – zniesienie obowiązku weryfikacji dostępności polskich kandydatów. Pracodawcy nie muszą już uzyskiwać potwierdzenia z urzędu pracy, że brak jest Polaków chętnych na daną posadę.
To ułatwia zatrudnianie w branżach z chronicznym niedoborem kadr:
- logistyka i transport,
- budownictwo,
- rolnictwo,
- przemysł spożywczy,
- opieka nad osobami starszymi.
4. Zaostrzenie kontroli i sankcji
Aby zwalczać nieprawidłowości, rząd znacznie zaostrzył sankcje. Od czerwca 2025 roku:
- maksymalna grzywna za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca wynosi 60 000 zł (≈ 14 000 EUR);
- wprowadzone zostały kontrole bez uprzedzenia;
- odpowiedzialność ponoszą także pośrednicy pracy.
5. Nowe zasady dla studentów zagranicznych
Cudzoziemcy studiujący w Polsce muszą:
- potwierdzić znajomość języka polskiego na poziomie co najmniej B2 (według CEFR);
- zdać dodatkowy test językowo-zawodowy w państwowym ośrodku szkoleniowym;
- posiadać zgodę uczelni na zatrudnienie w zawodzie lub w ramach praktyk.
Celem zmian jest wspieranie integracji językowej oraz zapobieganie nadużyciom edukacyjnym.
Statystyka (Ministerstwo Pracy RP, kwiecień 2025):
- Legalnie zatrudnieni cudzoziemcy: 1,87 mln;
- Największe grupy: Ukraińcy (62%), Białorusini (9%), Gruzini (5%);
- Odsetek Umowa zlecenie do czerwca 2025: 37% — z czego ponad 70% przeszło na Umowa o Pracę po zmianach;
- Przewidywany wzrost liczby wniosków przez MOS do końca 2025 roku: +28%.
Co to oznacza dla Ukraińców?
Dla obywateli Ukrainy – największej grupy cudzoziemców w Polsce – te zmiany mają podwójne znaczenie:
- z jednej strony to gwarancja lepszych warunków pracy, ubezpieczenia i ochrony socjalnej;
- z drugiej – rosną wymagania wobec dokumentów, znajomości języka i samych pracodawców. Osoby pracujące dotąd bez oficjalnej umowy mogą stracić zatrudnienie.
Reforma zatrudnienia cudzoziemców w Polsce to strategiczny krok ku stabilizacji rynku pracy, zwalczaniu pracy „na czarno” oraz integracji migrantów z systemem społecznym. Choć początkowo może wydawać się skomplikowana, daje więcej gwarancji dla pracowników i jasne zasady dla firm.
Czytaj także: Michelin aktualizuje asortyment opon: nowe modele dla nowych standardów transportu w 2025 roku
