Od 1 stycznia 2026 roku miasto Kraków wprowadza Strefę Czystego Transportu (Clean Transport Zone, SCT) — dużą inicjatywę ekologiczną mającą na celu walkę z nadmiernym poziomem zanieczyszczenia powietrza. Będzie to pierwsza taka strefa w Polsce, obejmująca wszystkie kategorie pojazdów, w tym ciężarówki.
Według szacunków organizacji ekologicznych (w tym Clean Air Fund i Fundacja TOGETAIR), wprowadzenie strefy ma zmniejszyć poziom emisji NO₂ w mieście o 50% już do końca 2026 roku. Pierwsze etapy pilotażowe pokazały pozytywną dynamikę: szkodliwe emisje w niektórych dzielnicach już spadły o 30–35%.
Jakie ograniczenia wejdą w życie?
SCT w Krakowie nakłada surowe wymagania dotyczące stanu technicznego transportu. Od 2026 roku:
Wjazd do miasta będzie dozwolony tylko dla ciężarówek spełniających normę Euro 6 lub tych wyprodukowanych po 2012 roku.
Właściciele starszego transportu mogą ubiegać się o tymczasowe specjalne zezwolenie, ale będzie ono płatne (od 200 do 400 euro) i krótkoterminowe.
Oczekiwane są kary i sankcje administracyjne za naruszenie nowego porządku.
Jakie konsekwencje dla biznesu logistycznego?
Wprowadzenie SCT to nie tylko inicjatywa ekologiczna, ale sygnał do zmian w całym systemie logistyki miejskiej. Zdaniem Piotra Kowalskiego, eksperta ds. polityki transportowej Polskiej Izby Logistyki:
"Kraków staje się pierwszą jaskółką. Za nim pójdą inne duże polskie miasta — Warszawa, Wrocław, Gdańsk. Dla ukraińskich i europejskich przewoźników to wyraźny sygnał: odnawiajcie tabor lub przygotujcie się na ograniczenia."
Przewoźnicy już teraz powinni przeanalizować swoje plany inwestycyjne na 2025 rok, aby uniknąć nagłego wzrostu kosztów w przyszłości.
Najważniejsze konsekwencje:
Odnawianie sprzętu do standardu Euro 6 lub nowszego — kluczowy warunek dostępu do centrów miejskich w Polsce.
Firmy bez nowoczesnego transportu będą musiały przekierować trasy lub korzystać z usług partnerów logistycznych, którzy mają odpowiednie zezwolenia.
Rośnie popyt na powierzchnie magazynowe poza SCT, co otwiera nowe możliwości dla operatorów logistycznych na przedmieściach Krakowa.
Jak się dostosować? Porady ekspertów
Przeprowadź audyt floty — określ udział pojazdów, które nie spełniają normy Euro 6, i oblicz potrzebne inwestycje w modernizację.
Rozważ możliwość długoterminowego wynajmu lub leasingu ciężarówek Euro 6 — to szybkie rozwiązanie bez dużych wydatków początkowych.
Inwestuj w centra logistyczne poza SCT — podmiejskie huba mogą stać się kluczowymi punktami przeładunkowymi dla transportu.
Wdrażaj elastyczne planowanie tras — z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących wjazdu i parkowania w centrum.
Podsumowanie: zagrożenie czy nowa możliwość?
Choć nowe zasady mogą wydawać się uciążliwe, stwarzają możliwości modernizacji i strategicznego rozwoju firm logistycznych. Zyskają ci przewoźnicy, którzy wcześniej się dostosują, zautomatyzują ewidencję tras i zaktualizują bazę techniczną.
Według Macieja Nowickiego, kierownika działu logistyki w DB Schenker Poland:
"Rok 2026 to termin nie tylko dla Krakowa, ale dla całej branży. Kto zdąży się przekształcić do tego czasu — zyska przewagę w konkurencji na rynku transportowym w Europie Środkowej."
Co dalej?
Oczekuje się, że do końca 2025 roku podobne SCT mogą pojawić się w innych miastach Polski. Rynek logistyczny przechodzi transformację i już dziś staje się jasne: standardy ekologiczne to nowa rzeczywistość dla wszystkich graczy.
Czytaj także: Uzgodnienie europejskiego toru między Ukrainą a Polską: strategia integracji i modernizacji logistycznej
