W 2025 roku Polska znacząco zaostrzyła kontrolę przestrzegania norm wagowych dla pojazdów ciężarowych. Władze państwowe podkreślają, że przeciążone pojazdy są jedną z głównych przyczyn degradacji nawierzchni dróg oraz poważnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa ruchu. Dlatego kary finansowe stały się znacznie wyższe, a kontrole – częstsze i bardziej systematyczne.
Nowe przepisy i wysokość mandatów
Zgodnie z aktualnymi przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz wytycznymi Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (GITD), w 2025 roku obowiązują następujące stawki kar:
- od 500 do 2 000 zł – za przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej o 5–10%;
- od 3 000 do 8 000 zł – za przeciążenie o 10–20%;
- do 15 000 zł – za rażące przekroczenie powyżej 20% lub przypadki, w których pojazd stwarza zagrożenie dla ruchu bądź infrastruktury drogowej.
W skrajnych sytuacjach inspektorzy mogą zatrzymać pojazd do momentu usunięcia naruszenia, np. poprzez częściowy rozładunek. W takich przypadkach przedsiębiorca pokrywa również koszty parkowania pojazdu na wyznaczonym parkingu.
Firmy, które dopuszczają się powtarzających naruszeń, trafiają na listę przewoźników wysokiego ryzyka, co skutkuje częstszymi i niezapowiedzianymi kontrolami.
Kontrole drogowe w nowej odsłonie
Od początku 2025 roku na polskich drogach aktywnie działają mobilne patrole ITD, wyposażone w nowoczesne systemy wagowe, kamery odczytujące tablice rejestracyjne oraz czujniki nacisku na oś.
Na głównych trasach – takich jak A2, A4, S8 czy S7 – funkcjonują też stacjonarne i dynamiczne systemy ważenia pojazdów (Weigh-in-Motion, WIM). Urządzenia te rejestrują masę pojazdu w ruchu z dokładnością do 5% i automatycznie przekazują dane do centralnego systemu inspekcji.
Według danych GITD, tylko w pierwszym kwartale 2025 roku przeprowadzono ponad 42 tysiące kontroli, co oznacza wzrost o 35% w porównaniu z 2024 rokiem. Co piąta skontrolowana ciężarówka była przeciążona.
Ministerstwo Infrastruktury podkreśla, że nowy system ma przede wszystkim charakter prewencyjny. Przewoźnicy, którzy konsekwentnie przestrzegają przepisów, otrzymują status „rzetelnego przewoźnika”, co skutkuje rzadszymi kontrolami.
Bezpieczeństwo i ochrona infrastruktury
Zaostrzenie przepisów to nie tylko kwestia ochrony dróg, ale również bezpieczeństwa uczestników ruchu. Przeciążone pojazdy mają dłuższą drogę hamowania, częściej ulegają awariom i zwiększają ryzyko poważnych wypadków.
Według danych Ministerstwa Infrastruktury, aż 20% ciężarówek poruszających się po trasach międzynarodowych przekracza dopuszczalne limity wagowe, szczególnie te wjeżdżające spoza Unii Europejskiej.
W 2025 roku Polska rozszerzyła współpracę z Niemcami, Czechami i Słowacją, by wymieniać informacje o przewoźnikach naruszających przepisy. Jeśli firma została ukarana w jednym kraju, dane o niej trafiają do systemów kontrolnych pozostałych państw regionu.
Konsekwencje dla przewoźników
Dla firm transportowych nowe przepisy oznaczają konieczność dokładniejszego monitorowania masy ładunku, rozkładu ciężaru na osiach oraz kompletności dokumentacji.
Wielu przewoźników inwestuje już w czujniki wagowe montowane w naczepach, które pozwalają kontrolować masę w czasie rzeczywistym. Dzięki temu można uniknąć kosztownych kar i utraty reputacji.
Branża transportowa generalnie popiera zaostrzenie przepisów, choć zwraca uwagę na potrzebę zwiększenia liczby certyfikowanych punktów ważenia, zwłaszcza w rejonach przemysłowych i przy portach.
Rok 2025 stał się dla Polski przełomowym okresem w zakresie systemowego podejścia do kontroli przeciążenia pojazdów ciężarowych. Mandaty są wyższe niż kiedykolwiek, a system inspekcji – nowoczesny i bezkompromisowy.
Dla przewoźników to sygnał, by działać proaktywnie: kontrolować masę ładunku, dbać o stan techniczny pojazdu i planować trasy z uwzględnieniem punktów kontrolnych.
Eksperci podkreślają, że dzisiejsza surowość to inwestycja w bezpieczniejsze drogi jutra – i klucz do utrzymania wysokich standardów europejskiej logistyki.
Czytaj także: Hiszpania wprowadza nowy standard bezpieczeństwa V16: transport czeka technologiczna przebudowa
