Od 1 lipca 2025 roku na Litwie wejdą w życie nowe przepisy dotyczące opłat drogowych. Rozszerzenie sieci dróg płatnych obejmie nie tylko autostrady, ale również część tras regionalnych wykorzystywanych przez transport ciężarowy. Łączna długość odcinków objętych opłatami wzrośnie o ponad 30%.
Opłaty drogowe będą regulowane za pomocą systemu elektronicznego poboru opłat Toll Collect i będą obowiązkowe dla ciężarówek o masie powyżej 3,5 tony. Wysokość opłat będzie zależeć od klasy ekologicznej pojazdu, liczby osi oraz przejechanego dystansu. Na przykład, dla pojazdów klasy Euro 6 opłaty będą o 25% niższe w porównaniu do klasy Euro 4.
Planowana jest również integracja litewskiego systemu poboru opłat z międzynarodowymi platformami, co umożliwi automatyczne rejestrowanie przejazdów bez konieczności osobnej rejestracji. Kierowcy będą mogli uiszczać opłaty drogowe za pomocą aplikacji mobilnej lub pokładowych urządzeń.
Władze lokalne podkreślają, że nowe rozwiązania mają na celu utrzymanie infrastruktury drogowej oraz zachęcanie do korzystania z bardziej ekologicznych środków transportu. Rząd zapowiada również, że część zebranych środków zostanie zainwestowana w bezpieczne miejsca postoju i zaplecze serwisowe dla kierowców ciężarówek.
Doświadczenie Polski
W Polsce funkcjonuje system e-TOLL, który od 2021 roku całkowicie zastąpił wcześniejszy system viaTOLL. Wszystkie komercyjne pojazdy powyżej 3,5 tony są zobowiązane do uiszczania opłat drogowych za pomocą urządzeń GPS lub aplikacji mobilnej. Polski rząd aktywnie inwestuje w cyfryzację systemu oraz jego integrację z krajowymi rejestrami. W 2023 roku wpływy z e-TOLL wyniosły ponad 1,6 miliarda złotych (około 350 milionów euro), z czego około 70% pochodziło z ruchu tranzytowego. Wprowadzenie systemu pozwoliło zmniejszyć obciążenia administracyjne dla przewoźników i przyspieszyć kontrolę nad przestrzeganiem przepisów.
Statystyki
W 2023 roku Litwa zebrała ponad 140 milionów euro z tytułu opłat drogowych, z czego około 85% pochodziło od międzynarodowego transportu ciężarowego. Przewiduje się, że po rozszerzeniu sieci wpływy budżetowe wzrosną o 40–50%. Podobne działania przyniosły już pozytywne efekty w Niemczech, gdzie z opłat drogowych finansowane jest ponad 70% programów modernizacji dróg. Na Łotwie podobny system przyniósł wzrost wpływów o 27% już w pierwszym roku jego działania.
Czytaj także: Zwolnienie z opłat drogowych do 2031 roku – nowy impuls UE dla pojazdów elektrycznych
