System e-TOLL w Polsce, który został wprowadzony w 2021 roku, stał się ważnym elementem zarządzania płatnymi drogami w kraju. To elektroniczny system poboru opłat za przejazd, który wykorzystuje technologie satelitarne do automatyzacji procesu płatności.
Na początku nowego roku w Polsce wprowadzono nowe stawki dla kierowców autobusów oraz pojazdów o maksymalnej masie powyżej 3,5 tony, które korzystają z płatnych dróg. Podwyżka stawek jest obliczana na podstawie zmiany cen za pierwsze trzy kwartały tego roku w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. 9 grudnia 2024 roku minister infrastruktury ogłosił elektroniczne stawki za przejazd w 2025 roku. Stawki wzrosły o około 3% w porównaniu z rokiem ubiegłym (wzrost w 2024 roku wyniósł 15%). Oznacza to, że koszt przejazdu wzrośnie o kilka groszy za każdy kilometr.
Obliczanie stawek dla różnych rodzajów transportu
System e-TOLL przewiduje zróżnicowane stawki w zależności od klasy pojazdu oraz jego charakterystyki ekologicznej. Stawki oblicza się na podstawie takich kryteriów:
- Klasa emisji CO2: Pojazdy dzielą się na klasy zgodnie ze standardami Euro (Euro 0 - Euro 6).
- Typ pojazdu: Obejmuje samochody osobowe, ciężarówki (do 3,5 tony, od 3,5 do 12 ton, powyżej 12 ton) oraz autobusy.
- Typ drogi: Stawki mogą się różnić w zależności od tego, czy jest to autostrada, droga ekspresowa czy droga krajowa.
Przybliżone obliczenie kosztu przejazdu po płatnych drogach w Polsce wygląda następująco:
- Samochód osobowy (do 3,5 tony): około 0,20 PLN za km.
- Ciężarówka (3,5 - 12 ton): około 0,40 PLN za km.
- Ciężarówka (powyżej 12 ton): około 0,70 PLN za km.
- Autobus: około 0,50 PLN za km.
Te stawki mogą się zmieniać w zależności od indeksacji i innych czynników.
Płatne drogi w Polsce
W Polsce istnieje kilka głównych płatnych dróg:
Autostrada A1: z Gdańska do Torunia
Autostrada A2: z Warszawy do Poznania
Autostrada A4: z Krakowa do Wrocławia
Droga ekspresowa S8: z Warszawy do Wrocławia
Droga ekspresowa S7: z Gdańska do Krakowa
Łącznie sieć płatnych dróg obejmuje ponad 1500 km.
Wykorzystanie środków z opłat za korzystanie z dróg
Środki uzyskane z systemu e-TOLL są wykorzystywane na remonty i utrzymanie dróg, co zapewnia bezpieczeństwo i komfort kierowców, budowę nowych tras w celu rozszerzenia sieci drogowej oraz poprawę infrastruktury, inwestycje w programy ekologiczne związane z poprawą jakości powietrza i redukcją emisji CO2, a także na finansowanie projektów modernizacji infrastruktury transportowej, w tym rozwój transportu kolejowego i publicznego.
Prognozy dotyczące cen
Prognozy dotyczące cen za korzystanie z płatnych dróg w Polsce wskazują na możliwe podwyżki stawek w najbliższych latach. Głównymi czynnikami, które mogą wpłynąć na ceny, są inflacja, inwestycje w infrastrukturę oraz normy ekologiczne. Wzrost ogólnego poziomu cen może prowadzić do korekty stawek. Wyższe koszty budowy nowych dróg mogą wymagać podwyższenia stawek. Zaostrzenie wymagań dotyczących emisji CO2 może prowadzić do dodatkowych opłat dla mniej ekologicznych pojazdów. Według prognoz ekspertów stawki mogą wzrosnąć o 5-10% w ciągu najbliższych trzech lat w zależności od tych czynników.
System e-TOLL w Polsce przechodzi znaczące zmiany, które wpłyną na kierowców oraz firmy transportowe. Z nowymi stawkami i zasadami korzystania z płatnych dróg ważne jest śledzenie zmian w przepisach oraz dostosowanie swoich wydatków do nowych warunków. Ten system nie tylko zapewnia finansowanie infrastruktury drogowej, ale również sprzyja przejściu na bardziej ekologiczny transport.
Czytaj także: Liderzy logistyki międzynarodowej: analiza 3PL
